Yazarlar:
Kadın sağlığı denince aklımıza birçok farklı kavram geliyor. Kadın sağlığını, birçok farklı alanı kapsayan bir şemsiye olarak düşünebiliriz. Sağlık bilgisi, bu alanların en önemlilerinden biri olsa da sağlık hizmetlerine, sağlık ürünlerine erişim, tabular gibi alanlar da bu şemsiyenin altında konumlanıyor. Bu büyük şemsiye uzaktan bizi korkutabilir. Konuşmaya nereden başlayacağımızı şaşırabiliriz.
Halbuki bütün bu konular hayatlarımızın içinde. Bu konuları merak ediyoruz, yakın çevremizle konuşuyoruz, bir sorunumuz olunca “Seda’nın da teyzesi kadın doğum doktoruydu ona bir danışalım mı?” diyerek kendi çevremizde fark etmeden bir dayanışma ağı kuruyoruz.
Peki hayatımızın bu kadar içinden olan bir konuda hangi noktalarda bilgiye veya güçlenmeye ihtiyaç duyuyoruz?
- Özel Deneyimlerin Paylaşılması: Yakınlarımızla paylaşamayacağımız özel deneyimlerimizi tanımadığımız biriyle paylaşıp merak ettiklerimizi ona sormak istiyoruz.
- Güvenilir Bilgiye Ulaşma: Konuştuğumuz bilginin doğruluğundan emin olmadığımız zamanlarda daha güvenilir bilgiye ihtiyaç duyuyoruz.
- Haklarımızı Öğrenme ve Savunma: Ortak deneyimin ve bilgi paylaşımının ötesinde birey olarak haklarımızı savunmak için haklarımızı öğrenmek istiyoruz.
Bütün bu ihtiyaçlar ve istekler, sağlık kuruluşları aracılığı ile karşılanabilir gözükse de birçok kadın küçük (!) sorular için sağlık kuruluşlarına başvurmayı tercih etmiyor ya da ihtiyaç duydukları sağlık hizmetine erişimleri bulunmuyor.
Farklı yaşam deneyimlerinden kadınların, kadın sağlığı ile ilgili ihtiyaçlarının farklı olabileceği ve sorunlarının, yaşadıkları deneyimlere göre çeşitleneceği de unutulmamalı.
- Örneğin yirmili yaşlarında bir üniversite öğrencisinin, istenmeyen gebeliği önleyici yöntemlerle ilgili bilgiye ihtiyacı varken sağlık kuruluşuna ulaşamama sebebi, önyargıyla karşılaşacak olma düşüncesi olabilir.
- 30 yaşında mevsimlik tarım işçisi bir kadın, gebelikle ilgili soruları varken sağlık hizmetine erişim zorluğu yaşayabilir.
- Afet sonrası bölgede yaşayan 60 yaşında bir kadın ise kanser taramaları hizmetlerine hangi adreste ulaşacağı bilgisine sahip olmayabilir.
Bütün bu senaryoları çoğaltabiliriz. Bu senaryolardan çıkacak sonuç, kadın sağlığı ile ilgili durumların bireysel değerlendirilmesi gerektiğidir.
Biz Sağlık Hakkı Derneği olarak Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları çatısı altında kadınların ihtiyaç duyduğu konularda, sağlık okuryazarlığını artırmak amacıyla güvenilir sağlık bilgisini yaygınlaştırıyor, cinsel haklarla ilgili savunuculuk faaliyetleri yapıyor ve saha çalışmalarımızla ulaştığımız kadınlara, sağlıklarını koruyacak alışkanlıklar kazandırmaya çalışıyoruz.
İki senedir Fındığın Yolcusu Kadınlar ve Topraktan Sağlığa: Fındığa Kısa Bi’ Mola adlı projelerimizle, mevsimlik fındık işçisi kadınlara kadın sağlığı eğitimleri veriyor ve sağlık hizmetlerine erişim ve sağlık hakları konusunda onları güçlendiriyoruz.
Hatay’da depremden bir ay sonra 8-15 Mart 2023 tarihleri arasında yürüttüğümüz bu saha projesinde 8 Mart Kadınlar Günü Dayanışması kapsamında çadır kentlerde, konteyner kentlerde ve kırsal bölgelerde 3000’den fazla kadına ve çocuğa ulaştık. Bu projede, 1000 hijyen çantası kadınlara ulaştırıldı. Bugüne kadar Hatay ve Adıyaman’da doğrudan 1750 kişisel hijyen çantası ve 500 çocuk destek paketi dağıttık.
2024 Ocak ayında, Borusan Sürdürülebilir Fayda Programı kapsamında Kadından Kadına Şifa Projesi’ni hayata geçirdik. Bu projede Hatay’da yaşayan 20 kadın, üreme sağlığı ve cinsel sağlık alanında sağlık hakkı elçisi olmak üzere eğitim aldı. Elçiler, konteyner kentlerde, kırsal bölgelerde ve yaşadıkları yerlerde kendi çemberlerini kurarak, kadınlar için yarattıkları güvenli alanlarda güvenilir sağlık bilgisini aktarmanın yanı sıra, kadınlara bu konuları rahatça konuşabilecekleri ve dayanışabilecekleri bir alan sağladılar. 20 Sağlık Hakkı Elçimiz, Şubat ayından bu yana Hatay’da tam 546 kadına erişti. Hataylı kadınlar, Hatay’da, birbirlerine şifa olmaya devam ediyor. Biz de Sağlık Hakkı Derneği olarak elçilerimize süpervizyon desteği sağlayarak sahayı takip ediyoruz.
Saha çalışmalarımız ve tanıştığımız kadınlar, bizim için karşılıklı bir öğrenme ortamı oluşturdu. Biz araştırma yapıp önceden hazırlanarak gitsek de sahada kadınların farklı sorunları ve ihtiyaçları üzerinde konuşma fırsatı bulduk. Onların düşünceleri ve pratikleri hakkında sohbet ettik.
Siz de Sağlık Hakkı Derneği sosyal medya hesaplarımızı takip edebilir, web sitemize girerek çalışmalarımıza göz atabilirsiniz.
Sağlık hakları herkes içindir, herkes sağlık hakkını geliştirmeye yönelik çabanın bir parçası olabilir.
Sağlık Hakkı Derneği
