Limit Aşım Günü: 2023 Kaynaklarını 214 Günde Tükettik

1056

Dünyanın bize bir yıl için sunduğu doğal kaynakları tükettiğimiz gün olan Küresel Limit Aşım Günü, Global Footprint Network tarafından bu yıl 2 Ağustos olarak belirlendi. Bu, dünya üzerinde 2023 yılı için var olan kaynakları 214 gün içinde tükettiğimiz ve bu tarihten sonra tüketeceğimiz her şeyin gelecek nesillerin kaynaklarından tüketeceğimiz anlamına geliyor. Eğer bu hızla tüketmeye devam edersek, gelecek nesillere bırakacağımız kaynaklar da aynı hızla azalmaya devam edecek.

Limit aşım günü ilk kez 1971 yılında hesaplanmış ve o yıl 25 Aralık olarak belirlenmiştir. Her sene tekrar eden bu hesaplamaya göre neredeyse her yıl limit aşım gününe daha erken ulaşıyoruz. Bu da doğanın bize bir yıl için sunduğu kaynakları her geçen yıl daha da erken tükettiğimiz anlamına geliyor. Limit Aşım Günü’nün her yıl daha da erkene çekilmesinin en önemli iki nedeni hızla artan nüfus ve tüketim alışkanlıklarına bağlı olarak artan karbon ayak izi. Dünya nüfusu her geçen gün artarken, buna paralel olarak doğal kaynak talebi de artmakta. İnsanlar, enerji, gıda, su ve diğer kaynaklara olan ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla tüketmekte ve atık üretmekte.

Şekil 1: Yıllara Göre Limit Aşım Günleri (overshootday.org)

Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na göre, dünya genelindeki enerji tüketimi ve sera gazı emisyonları sürekli artmakta. Bu enerji tüketiminin büyük bir kısmı fosil yakıtlardan elde edilen enerjiye dayanmakta. Bunun sonucunda, atmosfere büyük miktarda karbondioksit ve diğer sera gazları yayılmakta. Bu emisyonlar, sera etkisi nedeniyle gezegenimizin ısınmasına ve iklim değişikliğine yol açmakta. Karbondioksit emisyonlarının azaltılması, sürdürülebilir enerji kaynaklarına geçişin teşvik edilmesi ve enerji verimliliğinin artırılması gibi önlemler, karbon ayak izimizi azaltmada kritik öneme sahip.

Türkiye’nin kaynakları 22 Haziran’da bitti!

Türkiye için limit aşım günü 22 Haziran olarak belirlendi. Bu da demek oluyor ki, tüm insanlık Türkiye’deki seviyede kaynak tüketseydi, dünyada 2023 yılı için var olan kaynaklar 22 Haziran’da bitmiş olacaktı. Yapılan hesaplamaya göre Katar ve Lüksemburg için bir yıllık kaynaklar şubat ayında, Kanada, USA, Avusturalya, Belçika, Danimarka ve Finlandiya için ise mart ayında bitti. Jamaika, Ekvador ve Endonezya’nın kaynakları ise aralık ayında bitecek. Bu veriler incelendiğinde ülkelerin tüketim kültürlerinin çevreye olan etkisinin gösterdiği değişiklik anlaşılabilir. Aşağıdaki görselden diğer ülkelerin Limit Aşım Günleri’ni inceleyebilirsiniz.

Şekil 2: Ülkelere Göre Limit Aşım Günleri (2023) (overshootday.org)

Limit Aşım Günü’ne daha geç ulaşmak için neler yapabiliriz?

  • Dünya genelinde araba kullanımından kaynaklanan karbon ayak izimizi %50 azaltırsak ve bu mesafenin üçte birini toplu taşıma ile değiştirip, geri kalanını da bisiklet veya yürüyüşle tamamlarsak Dünya Limit Aşım Günü’nü 13 gün geciktirebiliriz.
  • WWF’in açıklamasına göre Limit Aşım Günü’nü her yıl altı gün ileriye taşıyabilirsek, 2050 yılına gelmeden önce bir yıllık kaynakların yeterli olduğu noktaya yeniden ulaşabiliriz.
  • İnsanlığın karbon ayak izini yarıya indirebilirsek Dünya Limit Aşım Günü’nü 93 gün ileriye taşıyabiliriz. Enerji tüketimini azaltmak ve kullandığınız enerjiyi yeşil enerjiye çevirmek, bilinçli et tüketicisi olarak kırmızı et endüstrisindeki CO2 salımını düşürmek ve doğaya geri dönebilecek atıkları ayırmak karbon ayak izimizi düşürebilecek adımlardan bazılarıdır.

Sürdürülebilir uygulamaları benimsemek, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçmek ve enerji verimliliğini arttırmak sadece gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmakla kalmayacak, aynı zamanda ekonomik fırsatlar yaratarak toplumun refahını da arttıracak.

Sizler de aşağıdaki link üzerinden kendi karbon ayak izinizi hesaplayabilirsiniz!

https://www.footprintcalculator.org/

Eylül Özfırat
YAZAR HAKKINDA

Eylül Özfırat

Eylül Özfırat, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Çevre Mühendisliği 4.sınıf öğrencisidir. Borusan Holding’de sürdürülebilirlik stajyeri olarak çalışmaktadır. Çevresel ve sosyal sorunların öneminin farkında olduğu için sürdürülebilirlik alanına ilgi duymaktadır. Gezmekten ve yeni yerler keşfetmekten hoşlanır.