‘‘Sağır Kadın Hak’’ Çünkü Toplumsal Cinsiyet Kadın Ayırt Etmiyor

1714

Türkiye’de emin adımlarla ilerleyen ve her gün daha da güçlenen bir kadın hareketi var. Bu sayede ‘‘toplumsal cinsiyet eşitliği’’ günlük hayatın içindeki sohbetlere konu olmaya başladı. Ama bu sohbetleri hiç duymayan bir kesim var.

Kayıtlı rakamlara göre Türkiye’de 15 – 64 yaş arası 680 bin işitme engelli ya da sağır kadın var. Toplumsal cinsiyeti bilmeden toplumsal cinsiyet eşitsizliği ile mücadele etmesi gereken 680 bin kadın.   

Öyle ki; Sağır ve İşitme Engelli Kadın Hakları Eğitim Platformu’nda sağır ve işitme engelli kadınların verdiği cevaplara göre kadınların %60’ı “toplumsal cinsiyet eşitliği” kavramını ya hiç anlamıyor ya da çok az anlıyor.

Oysa bu kadınlar, tıpkı diğer kadınlar gibi hayatlarının bir noktasında eşitsizliğe maruz kalıyor. Ama sorunu anlamadığı ve anlatamadığı için bununla mücadele edemiyor.

Örneğin sağır bir kadına kendisi ile görüşmeden engelli raporu verilmesi gibi örneklerle karşılaşmak mümkün.

Biz toplum olarak bu kişilere ulaşmakta sorun yaşıyoruz.

Türkiye işitme engelli ve sağır bireyler özellikle sosyal dayanışma ve spor için örgütlü. Örneğin; Türkiye İşitme Engelli Spor Federasyonu’na bağlı 800 spor kulübü ve yaklaşık 18 bin sporcu var. Ancak kadın hareketi ile işitme engelli ve sağır bireylerin örgütlendiği sivil toplum birbiri ile yeterince iyi diyalog kurmuyor.

Biz de o zaman ‘‘Sağır Kadın Hak’’ dedik

Dem Derneği olarak farklı iş birlikleri ile ‘‘Sağır ve İşitme Engelli Kadın Hakları Eğitim Platformu’’ projesini yürütüyoruz. Platformun bir internet sitesi var: www.sagirkadinhak.com.

Platformda 8 farklı başlıkta her biri ortalama 7 dakika olan sağır ve işitme engelliler için erişilebilir 54 eğitim videosu var: Hukuk Kuralları, Şiddet ve Şiddetle Mücadele Yöntemleri, Temsil Hakkı, Ekonomik Haklar, Eğitim Hakkı, Cinsel Haklar, Evlilik ile ilgili Haklar ve Kadının Mücadelesi.

Platform aracılığıyla hedefimiz; Türkiye’deki tüm işitme engelli ve sağır kadınların toplumsal cinsiyet eşitliği ile tanışmasını sağlamak ve hak ihlaline uğradıklarında bunun farkına varıp harekete geçmeleri ve mücadele edebilmeleri için destek olmak.

Bunun için toplumsal cinsiyet eşitliğini içeren farklı konuları ve platformdaki içerikleri paylaştığımız, sahada sağır ve işitme engelli kadınlar ile bir araya geldiğimiz atölyeler düzenliyoruz. Bugüne kadar 5 ilde (Adana, Ankara, İstanbul, Kocaeli, Samsun) atölye düzenledik. 300’ü aşkın kadının hayatına ‘’toplumsal cinsiyet eşitliği’’ değneği ile dokunduk.

Adana atölyesi katılımcılarından birinin de dediği gibi, ‘‘Ben 41 yaşındayım ve bunları hiç bilmiyordum.’’

Ayşe Damla İşeri Sunman
YAZAR HAKKINDA

Ayşe Damla İşeri Sunman

Ayşe Damla İşeri Sunman, Virginia Üniversitesi'nde Medya Çalışmaları ve Tarih bölümlerinde 2013'te mezun oldu. "Semester at Sea" programıyla 11 ülkeyi gezip deneyim kazandı. Mezuniyetinden sonra muhabir ve editör olarak çalıştı ve Uluslararası İşbirliği Platformu'nda konuk koordinatörlüğü yaptı.
2015'te kurulan Dem Derneği'nin kurucularından biri oldu ve işitme engelli ve sağır bireylerle toplum arasında iletişim ve diyalog alanları oluşturmayı ve sürdürülebilir çözümler üretmeyi hedefleyen çalışmalara katıldı. Aşkını Başka Dilde Anlat projesini tasarladı ve işaret dilinin olumsuz duygularla ilişkilendirilmesini engellemek için bu projeyi altı kez gerçekleştirdi ve süreçleri yönetti.
2016'da Beşiktaş'ta "demgoodcoffee" adlı tematik bir kafe ve buluşma alanı projesini tasarladı. Bu proje, işitme engelli ve sağır bireylerin istihdamını ve iletişimini desteklemeyi amaçladı ve iki yıl boyunca yürütüldü.
2018-2022 yılları arasında FIAT ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş birliğiyle hazırlanan "İyiye İşaret" adlı dijital eğitim platformunda içeriklerin hazırlanmasını ve proje adımlarının yönetilmesini üstlendi. Ayrıca proje paydaşlarına danışmanlık yaptı.
2021'de Sabancı Vakfı Hibe programı desteğiyle Sağır ve İşitme Engelli Kadın Hakları Eğitim Platformu'nun çalışmalarını yürütmeye başladı. Bu platform, işitme engelli ve sağır kadınların toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde güçlenmesini amaçlamaktadır. Platform daha sonra Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UNWOMEN) Türkiye ve Borusan Holding ile Impact Hub'ın ortak yürüttüğü Sürdürülebilir Fayda Programı'ndan destek aldı.
Ayşe Damla İşeri Sunman ayrıca devlet koruması altındaki işitme engelli ve sağır çocuklara fırsat eşitliği sağlamak ve ayrıntılı altyazıyla ilgili savunuculuk kampanyaları tasarlamak ve yürütmektedir. Aynı zamanda derneğin iletişim ve kaynak geliştirme faaliyetlerini sürdürmektedir.